Türkiye’de bazı göl ve göletlerden temin edilen sazlıklar, Konya’nın Beyşehir ilçesindeki üretim tesislerinde yeni teknoloji imkanları kullanılarak tarhana çiti, hasır yastık, gölgelik, kirpi çatı ve farklı dekorasyon malzemelerine dönüştürülüyor.
Beyşehir’in Soğla bölgesinde bulunan kamış işleme fabrikasında, zaman zaman yurt dışına gönderilen çok sayıda kamışın kesiminde görevli hanımlar tarafından göz farı dökülerek üretilmektedir. Tesisler bulundukları yerleşim yerinde yaşayan insanlara istihdam ve gelir imkanı sunmaktadır. Beyşehir yöresinin olmazsa olmazı çıtır çıtır tarhanayı yaz mevsimi olması nedeniyle tesislerde güneş altında kurutmak için ailelerin tercih ettiği tarhana çitleri de makinelerde örülerek kullanıma hazır hale getiriliyor. Kamış üretim tesisinin sahibi Abdurrahman Küçükuysal, 2004 yılından beri bu meslekle uğraştığını vurgulayarak, bu işin kendisi ve aile bireyleri için bir tutku haline geldiğini belirtti.
Tarhanalar hasır çitlerde güneşte kurutulur.
Depo olarak da kullandıkları atölyelerinde çok sayıda kamış işi üreterek bölge ve ülke ekonomisine kazanç sağladıklarını ve bu işten ekmek yiyenlere istihdam imkanı sunduklarını vurgulayan Küçükuysal, Beyşehir’de bu sıralar yaz olduğu için tarhana çit örmeye ağırlık verdiklerini söyledi. Küçükuysal, Beyşehir’de asırlar öncesine dayanan tarhana üretiminin yaz döneminde başlamasıyla birlikte bu işi güneşte kurutmak için gerekli olan tarhana çitini makinelerde ördüklerini ve halkın beğenisine sunduklarını söyledi.
“Hasır yastık işi yine moda”
Tarhana çitinin yanı sıra üretim merkezinde hasır yastık imalatı da yaptıklarını anlatan Küçükuysal, günümüzde yok olma noktasına gelen bir mesleği yeniden yaşatmaya çalıştıklarını söyledi. Hasır yastığın da bölge için çok değerli olduğunu ve yüzyıllardır köylerde kullanıldığını, çeyizin yakın geçmişte vazgeçilmez bir sanat eseri olduğunu hatırlatan Küçükuysal, günümüzde yok olma noktasına gelse de Türkiye’de artık parmakla gösterilebilecek sayılara ulaşmış olsa da üretiminden vazgeçmediklerini ve yaşatmaya çalıştıklarını söyledi. Küçükuysal, “Bunu da üreterek bu branşa eleman yetiştirmeye çalışıyoruz. İnşallah şu an geleceğinin parlak olduğunu düşünüyoruz. Piyasada bir zararımız yok. Üretim aşamasında yine kıymetli bir iş haline geldi. Evin nemini, nemini alıyor, gerçekten sağlıklı bir alet. Ottan bir nevi odun yapıyoruz. Türkiye’ye dönüş bize ekmek için yeni bir kapı açtı diyebiliriz.” En azından, bu eski gelenek ölmedi. Bu konuda çok mutluyuz. Şu anda iç pazar için hasır yastık üretiyoruz ama zamanında yurt dışına da gönderebiliriz, neden olmasın diye.
Hasır tenteler, “Kirpi çatılar”
Küçükuysal, depolardaki sazlardan da hasır gölgelik yaptıklarını, Ege ve Akdeniz bölgesindeki kıyı kesimlere gönderdiklerini ifade etti. Sazları iç ve dış dekorasyon malzemeleri ile çatı kaplama veya dekorasyon için de artık “kerpi çatı” olarak adlandırdıklarını anlatan Küçükuysal, bu ürünlerin yurt dışından da talep edildiğini, devam eden görüşmeler ve temasların ardından ihracat için göndermeyi hedeflediklerini söyledi. Küçükuysal, halen 10 kişiye istihdam sağladıklarını belirterek, “Şu anda 10 kişiye ekmek veriyoruz. Makine parkurumuz güçlendikçe bu sayı daha da artacak gibi görünüyor. Üretim merkezindeki atölyelerde iki adet örgü makinesi, bir adet yastık presi, bir adet yastık kılıfı makinesi, bir adet saz temizleme makinesi ve bir adet saz soyma makinesi gibi teknolojik makinelerden yararlanıyoruz. Bu işleri yapıyoruz.
“Tesisimizde günde ortalama 40 yastık üretebiliyoruz”
Kamışçılık sektörünün yılın 365 günü çalışan bir sektör olduğunu vurgulayan Küçükuysal, “Ürün tedariğimiz 12. ayda başlıyor. Çünkü kamışların olgunlaşma tarihi o döneme denk geliyor. İzin alınarak orakla kesim göl kıyısında başlıyor, belli bir süre sonra kamışları depomuzda depoluyoruz. Hammadde stoğumuz var.” Onları oradan getiriyoruz. Dolayısıyla çalışma takvimi bizim için yılın 365 günü. Yılın belli zamanlarında eser toplamaya, hammadde temin etmeye, diğer zamanlarda ise eser üretmeye çalışıyoruz. Tesisimizde günde ortalama 40 adet yastık üretebilmekteyiz. Hasır yastık üretimi zor bir iştir. Günlük 400-500 metrekare saman da üretebiliyoruz” dedi. – KONYA
